بيماري تب مالت يا بروسلوز [آرشیو]

اين بيماري يك بيماري مشترك عفوني و شايع بين انسان و حيوان است كه با وجود افزايش ضريب بهداشتي جامعه،هنوز هم آمار مبتلايان به اين بيماري بالا است و يكي از روتين ترين كار در آزمايش هاي تشخيص طبي روي سرم خون، جستجوي پادتن هاي اين بيماري است. اين بيماري نخستين بار در اواخر قرن 19 ميلادي در بين سربازان بريتانياپي مستقر در جزيره مالت شناساپي شد (جالب اينكه عامل ابتلا در بين اين سربازان بزهايي بودند كه از ايران منتقل شده بودند) و نام تب مالت را به خود گرفت اگر چه اكنون به نامهاي ديگري نيز مثل تب مواج،تب مديترانه اي ، بيماري هزار چهره و بروسلوز و ... اين بيماري را هم ميشناسند.


عامل بيماري:
باكتري جدا شده از حيوانات چندين گونه از بروسلاها بوده كه باعث سقط عفوني جنين در دامهاي مبتلا گشته و ترشحات عفوني ناشي از سقط و باقيمانده جفت عفوني سبب گسترش بيماري در بين دامها و انسان ميگردد. اما در انسان بيشترين گونه جدا شده از مبتلايان بروسلا ملي تننسيس ميباشد اگر چه بقيه سويه ها مثل بروسلا آبورتوس هم از انسان جدا گشته است.


انتقال بيماري به انسان:
چندين طرق براي انتقال اين باكتري از دام به انسان ذكر شده است كه عبارتنداز:
1) تماس مستقيم با حيوان و ترشحات و چرك خارج شده از رحم ناشي از سقط عفوني در دامهاي مبتلا كه از طريق مخاطات و خراش هاي پوستي به انسان منتقل ميگردد همچنين ذرات و گردو غبار موجود در دامداريها باعث انتقال باكتري از طريق استنشاق به انسان ميشود. اين شكل از انتقال بيشتر در روستاپيان و دامداران و كارگران كشتارگاهها و همچنين در دامپزشكان( بعلت درمان جفت ماندگي دام ناشي از اين بيماري) مشاهده ميشود.
2) انتقال از انسان به انسان: اگر چه اين شكل از انتقال بسيار نادر است اما به هر حال وجود دارد بدين نحو كه شير مادران مبتلا آلوده بوده و به فرزند منتقل ميشود همچنين انتقال مادر به فرزند در زمان زايمان هم مشاهده شده است. انتقال از طريق سكس كه از ترشحات آلوده جنسي فرد مبتلا به شريك جنسي هم مشاهده شده است.در بين كاركنان آزمايشگاههاي تشخيص طبي نيز كه با سرم خون مبتلايان سركار دارند هم ديده شده است اما بقيه راههاي انتقال اين بيماري از انسان به انسان ديگر هنوز جاي بحث و بررسي دارد.
3)انتقال از شير و لبنيات و گوشت آلوده: اين نوع از انتقال رايجترين نوع بوده و از طريق دستگاه گوارش منتقل شده و بيشتر مبتلايان از اين راه آلوده گشته اند.



علايم بيماري:
بدليل در گير كردن اغلب ارگان هاي بدن توسط اين باكتري، اين بيماري علايم بسيار متنوعي دارد بطوريكه پزشكان اغلب مجبور ميشوند از آزمايشگاههاي تشخيص طبي در كنار ساير آزمايش ها ،جستجوي پادتن اين بيماري نيز طلب نمايند و اين نشانگر تنوع علايم باليني ناشي از اين بيماري ميباشد. باكتري پس از ورود به بدن ابتدا به عقده هاي لنفاوي ميرود بين 5 تا 25 روز از زمان ورود باكتري تا آغاز شروع علايم باليني طول ميكشد.بيمار ي با تب و لرز و تعريق ناگهاني شروع شده و بيمار از سستي و كوفتگي بدن خود شكايت ميكند،درد در كل عضلات بخصوص در ناحيه كمر شروع شده و مفاصل متورم و دردناك ميگردند ،برخي از عقده هاي لنفاوي متورم ميگردند،بيمار بي اشتها شده و لاغري و يبوست نيز در وي مشاهده ميگردد،اختلال در ريتم خواب بوجود آمده و بيمار را از نظر روحي تحريك پذيرشده و زود عصباني ميشود . گاهي پزشكان اين علايم اوليه را آنفولانزا تشخيص ميدهند اما بيمار درباره به پزشك مراجعه كرده و از تشديد علايمي مثل سرفه خشك و تب هاي شبانه و كوفتگي بدن شاكي ميشود. در اين بيماري تب در طول شبانه روز متغيير بوده و مواج است. كبد و طحال بزرگ گشته و باعث شكم درد نيز مي شوند. ضايعات پوستي و چشمي هم از علايم ثابت اين بيماري است. در بيمارانيكه باكتري به سيستم عصبي راه مييابد ممكن است علايمي شبيه به دپرسيون(افسردگي) مشاهده شود و اين مورد گاهي در آزمايش هاي خوني بيماران افسرده ساكن در آسايشگاههاي رواني، به اثبات رسيده است.اگر باكتري به قلب راه بيابد باعث التهاب پرده هاي داخلي قلب (آندوكارديت)شده و ريتم طبيعي قلب مختل مي شود.
اگر اين بيماري در مراحل آغازين شناساپي نشده و درمان صورت نگيرد ممكن است باعث ضايعات استخواني در ستون مهره ها(اسپونديليت)شده و بيمار مدت ها زمينگير و معلول شود.


تشخيص هاي آزمايشگاهي:
معمولا ساده است يا باكتري را از خون و مغز استخوان جدا سازي ميكنن و يا به جستجوي پادتن هاي (آنتي كر) ضد اين بيماري كه سيستم ايمني بدن در هنگام مواجه با عامل بيماري وارد خون مينمايد، از طريق سرم خوني بنام هاي تست رايت و 2ME مي پردازند.


درمان :
درمان بستگي به شدت بيماري و ميزان ضايعات بجا گذاشته از اين بيماري ،دارد. معمولا پزشكان متخصص عفوني ترجيح ميدهند حداقل 8 هفته بيمار تحت درمان قرا گيرد و اگر ضايعات شديد باشد و علايم عصبي نيز ديده شود چندين ماه درمان لازم است. در حال حاضر اغلب پزشكان ترجيها از دو داروي آنتي بيوتيك همزمان به نامهاي داكسي سايكلين و استرپتومايسين (وساير داروهاي مشابه گروه تتراسايكلين ها و آمينوگليكوزيدها) استفاده نمايند كه نتايج تقريبا مناسبي از اين رژيم داروپي عايد بيمار ميشود .جهت كاستن از درد و تب از داروهاي ضد التهاب غير استروييدي( مانند ايبوپروفن و در مواقع درد شديد استخواني و عضلاني ترجيها ايندومتاسين) و همچنين براي پيشگيري و درمان ضايعات استخواني از كورتن ها استفاده ميشود اما به هر حال حتما ايده هر پزشكي در درمان لزوما مشابه هم نبوده و متفاوت خواهد بود.



پيشگيري:
اصلي ترين جبهه مقابله با اين بيماري بر عهده دامپزشكان و سازمانهاي دامپزشكي هر كشوري ميباشد و بدون دامپزشكان به هيچ وجه سازمانهاي بهداشتي قادر به كنترل اين بيماري نيستند.
دامپزشكان با واكسيناسيون دامها بر عليه اين بيماري(S 19) درسنين6 تا 8 ماهگي گوساله ها و همچنين در سنين 3 تا 6 ماهگي در بره و بزغاله ها اين بيماري را در نطفه خفه ميكنند و اين واكسن تقريبا ايمنيت مناسبي به مدت 6تا 7 سال در بدن دامها ايجاد ميكند.همچنين با آموزش دامداران و روستاييان توسط گروه هاي دامپزشكي هر گونه سقط غير طبيعي دامها شناساپي شده و پيشگيري و درمان صحيح انجام گيرد. كنترل حمل و نقل و سيستم قرنطينه دامها نيز از وظايف مهم سازمان دامپزشكي در جهت كنترل و پيشگيري از بيماري هست.
براي انسان تا بحال واكسني براي اين بيماري ساخته نشده است اما جوشاندن حداقل 10 دقيقه اي شير غير پاستوريزه ،خودداري از خوردن پنير و خامه تازه غير پاستوريزه و همچنين آگاهي از مناطق و استانهايي كه اين بيماري در آن شايع است بخوبي انسان را از اين بيماري مصون مينمايد. در كشور ما استانهاي ايلام ،كرمانشاه،همدان و اصفهان در معرض خطر ناشي از اين بيماري ميباشند لذا مسافراني كه به اين مناطق مسافرت ميكنند هرگز لبنيات خام وپنير و خامه تازه محلي را ولو بدليل خوشمزه بودن مصرف نكنند! بعد از اين استانها ،مناطق قسمت هاي جنوبي آذربايجان غربي يزد و خراسان و شمال استان فارس در درجه شيوع بعدي قرار دارند كه در اين مناطق نيز مسافران بايد با احتياط كامل از لبنيات محلي استفاده نمايند.استانهاي شمالي ايران مانند گيلان و مازندران و تهران نسبت به كل ايران پاك تر و از شيوع بسيار كمتري برخوردارند.



نكات بهداشتي عمومي:
-هرگز از شير خام استفاده نكنيد ترجيحا از شير پاستوريزه و يا از شيرهاي محلي كه حداقل 10 دقيقه جوشيده است استفاده نماپيد.
ـ از مصرف پنير تازه محلي گاوي حداقل به مدت 90 روز و پنير تازه گوسفندي محلي به مدت 60 روز اكيدا خوداري كنيد.
خامه،سرشير و بستني كه غير بهداشتي تهيه ميشوند ميتوانند اين باكتري را وارد بدن شما سازند و لذت چند لحظه اي خوردن را تبديل به درد و رنج چند ماهه و حتي چند ساله سازند.
بيماري تب مالت يا بروسلوز [آرشیو]
]]> 220 هواپیما با میانگین سن 22 سال در ایران...